İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan son düzenlemeye göre artık 50’den az çalışanı olan tüm işyerlerinde de iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmek zorunlu hale geldi. Yükümlülüklere uymayan işyerleri ise para cezalarıyla karşı karşıya kalacak.
İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nda yapılan son düzenlemeyle 1 Temmuz 2020 tarihi itibariyle artık küçük işletmeler de işyeri hekimi bulundurmak zorunda. 2012 yılında yürürlüğe giren İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nu hatırlatan İstanbul Kültür Üniversitesi İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı’ndan Dr. Öğr. Üyesi Ender Demir, “2012’deki kanuna göre tüm işverenlerin iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmekle yükümlüydü. Ancak gerek küçük işletmelerin mali açıdan zor durumda kalmaması, gerekse yeterli sayıda iş sağlığı ve güvenliği personelinin bulunmaması nedeniyle ‘az tehlikeli’ sınıfta yer alan ve 50’den az çalışanı bulunan işyerleri için bu yükümlülük üç kez ertelenmişti. Fakat söz konusu yükümlülük 1 Temmuz 2020 tarihi itibariyle artık yürürlüğe girmiş bulunuyor.” dedi.
Yükümlülükleri yerine getirmeyen idari para cezası
1 Temmuz 2020 itibariyle kafeler, terziler, hukuk büroları, muhasebe büroları, eczaneler, berberler, manavlar, lokantalar, kapıcı bulunduran apartmanlar vb. 50’den az çalışanı bulunan tüm işyerlerinde, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekiminin görevlendirilmesi veya bunlar eliyle sunulan iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sağlanmasının zorunlu hale geldiğini vurgulayan Dr. Öğr. Üyesi Demir, “Diğer bir ifadeyle tek bir kapıcının bulunduğu apartmanda veya bir çırağın bulunduğu berber dükkanında ya da bir stajyerin bulunduğu hukuk bürosunda işverenler, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirmek veya iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sağlamakla yükümlüler. Aksi halde idari para cezaları ile karşı karşıya kalmaları kaçınılmaz bir son olacaktır. Söz konusu yükümlülüğü yerine getirmeyen işyerlerinde, görevlendirilmeyen her iş sağlığı ve güvenliği profesyoneli için 11 bin 735 TL idari para cezası söz konusu olacak. Üstelik aykırılığın devam ettiği her ay için bu idari para cezası uygulanmaya devam edecek. Örneğin, temmuz ve ağustos aylarında anılan hizmetleri sağlamayan işverenler bu iki ay için toplamda 46 bin 940 TL idari para cezası ödemekle yükümlü olacak. Yani iş güvenliği uzmanı + işyeri hekimi için 2 kişi x 11 bin 735 TL x 2 ay şeklinde hesaplanacak.” diye konuştu.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sağlamanın üç yolu
50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli işyerlerinde işverenlerin, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini üç şekilde sağlayabileceğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Ender Demir, “İlk olarak çalışan sayısı gözetilerek iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirilebilir. İkinci yol olarak Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri’nden (OSGB) iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri alınabilir. Son olarak da gerekli belgelere sahip olması şartıyla işverenler, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini bizzat üstlenebilir. Gerekli belgeye sahip olmayan işveren veya işveren vekilleri, Bakanlık tarafından ilan edilen eğitimleri tamamlamak şartıyla işe giriş ve periyodik muayeneler ile tetkikler hariç iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini ilk elden yürütebilir. Bu koşullarda sağlık raporları, kamu hizmet sunucuları veya aile hekimlerinden alınabilir. Gerekli belgeye sahip olmayan işverenler veya işveren vekilleri, açık öğretim fakülteleri eliyle yürütülen uzaktan 16 saatlik bir teorik eğitimin ardından bulunduğu ilde yazılı sınava alınacak. Yazılı sınavdan 50 ve üstü puan alan işveren veya işveren vekilleri iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütebilir.” diye konuştu.