Yernat ABDRAKHOV[1]
Arailym MENDUALİYEVA[2]
ÖZET
Anadolu’yu Türkleştiren, Horasanlı bir Türkmen ailesinden gelen Afşin Bey, Selçuklu kumandanlarının büyüğüdür.
Afşin Bey 1016-1021 senelerinde Batıya yapılan akınlara katıldı. 1066’da Sultan Alp Arslan tarafından Anadolu’ya akın yapmak için gaza ile görevlendirilen Gümüştekin, maiyetinde Afşin Bey ve daha birçok Türk beyleri bulunduğu halde Murat ve Dicle Nehirleri havzasındaki şehirlerin birçoğunu ele geçirdiler. 1067’de Kayseri’yi ele geçirerek, Kilikya’ya girdi.
Afşin Bey, Anadolu’yu boydan boya geçerek, 1069 senesinde Selçuklu akıncı kuvvetlerinin Anadolu’nun Güneydoğu ve Güney bölgelerine akınlar yapmaya başladı. Büyük Selçuklu Sultanı Alp Arslan, Afşin Beyin bu zafer ve fetihlerinden haber alınca, çok sevindi ve gazasını tebrik etti. Bu kuvvetlerin başında Afşin Bey’in yanısıra, Sunduk, Ahmed Türkmen et-Türkî, Demlegoğlu Muhammed ve Duduoğlu gibi meşhûr Türkmen beyleri bulunuyordu.
1066–1067 yılında ise Hacib Gümüştekin maiyetinde Afşin Bey ve Ahmed Şah gibi birçok Türkmen beyi olduğu halde Anadolu’ya girdi. Afşin Bey, 1071’de Malazgirt zaferine de katıldı ve büyük hizmetlerde bulundu. Gazalarda şöhret kazanıp, Anadolu’nun Türk yurdu olması ve İslamlaşması için çok hizmet eden Afşin Bey, Sultan Alp Arslan’dan sonra Melikşah’ın maiyetine girdi.
1075’te ise Anadolu’dan Haleb’e gitti. Oradaki asilerin cezalandırılmasında vazife aldı. Selçuklu Dönemindeki Afşin Bey’in Tarih Sahnesine Çıkışı adlı makalemizde Selçukluların Anadolu’yı ilk fethedip aldıkları ve hareketleri hakkında bilgi verilecek ve geniş bir şekilde ele alınacaktır.
Anahtar Kelimeler: Afşin Bey, Selçuklu Dönemi, Alp Arslan, Gaza.
[1] Ömer HALİSDEMİR Üniversitesi, Doktora Öğrencisi
[2] Erciyes Üniversitesi, Doktora Öğrencisi