Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın haziranda Normandiya çıkarmasının yıl dönümü için Avrupa’yı ziyaret edeceğini belirterek, “Hemen onun arkasından gelip gelmemeyi gözden geçiriyordu ama geçerken uğramak yerine belki bir ay sonra daha geniş kapsamda Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmek istediklerini söylüyorlar. Kesin tarih henüz belli değil.” dedi.
Çavuşoğlu, Paraguay Dışişleri Bakanı Luis Alberto Castiglioni ile görüşmesinden sonra gazetecilerin sorularını yanıtladı.
ABD Başkanı Trump’ın Türkiye’yi ziyareti hakkında bir soruyu yanıtlayan Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daha önce de Trump’ı Türkiye’ye davet ettiğini, Beyaz Saray’da da ziyaret ettiğini hatırlattı.
Çavuşoğlu, iki ülkenin her konuda hemfikir olmadığını ancak iki başkanın sık sık telefonda görüştüğünü belirterek şöyle devam etti:”Bu telefon görüşmelerinin son derece pozitif olduğunu söylemek isterim. Bu pozitif ortamda bugüne kadar anlaşamadığımız konuları da gayet samimi bir şekilde ele alıyorlar. Daha sonra bizlere talimat veriyorlar, biz bunun takibini yapıyoruz. Son telefon görüşmesi de bu pozitif ortamda tüm konuların ele alındığı bir görüşme oldu. Sayın Cumhurbaşkanımız Sayın Trump’ı yine ülkemize davet etti.”
Trump’ın haziranda Normandiya çıkarmasının yıl dönümü vesilesiyle İngiltere ve Fransa’ya gideceğini aktaran Çavuşoğlu, şunları söyledi:”Hemen onun arkasından gelip gelmemeyi gözden geçiriyordu ama geçerken uğramak yerine belki bir ay sonra daha geniş kapsamda Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştirmek istediklerini söylüyorlar. Kesin tarih henüz belli değil. Önümüzdeki süreçte net tarih belirlenir. Bu görüşmelerde tabii ki YPG/PYD konusundan tutun da FETÖ konusuna kadar, S-400’den F-35’e kadar gündemde olan tüm konular değerlendirilir. İki ülke arasında sorun olduğu izlenimi oluşturan, ki sorun olduğu da bir gerçektir, anlaşamadığımız noktalar var ama ikili ticaret hacminin 75 milyar dolara ulaştırılması, bunun için de vergilerin kaldırılması, serbest ticaret anlaşması imzalanmasına kadar birçok olumlu gündem maddeleri de var.”
“Venezuela’da zorlama yönetim değişikliği kaos olur”
Çavuşoğlu, Venezuela’daki olaylarla ilgili soruyu yanıtlarken de san gelişmelerin sadece Türkiye’yi değil tüm dünyayı endişelendirdiğini söyledi. Çavuşoğlu, şöyle devam etti:”Bugün Venezuela yönetimiyle diplomatik ilişkilerini kesen ülkeler bile, bölgedeki ülkeler bile Venezuela’da herhangi bir askeri müdahaleyi desteklemiyor, tam tersi böyle bir müdahalenin karşısında olduklarını söylüyorlar. Dışarıdan bir müdahale veya askeri bir müdahale Venezuela halkının kanını dökecektir. Tüm ülkelerde aynı görüş hakim. Hal böyleyken dışarıdan zorlamayla bir yönetim değişikliği Venezuela’yı ancak kaosa sürükler, hatta bir sivil (iç) savaşa sürükleyebilir. Bu sadece Venezuela için değil, bölge için bir felaket olacaktır.”
Türkiye’nin prensip olarak darbelere, askeri ve dış müdahalelere karşı olduğunu vurgulayan Çavuşoğlu, Venezuela’daki sorunun diyalog yoluyla çözülebileceğini ifade etti.
Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun diyaloğa açık olduğunu belirten Çavuşoğlu, bunu Latin Amerika ülkeleri ve ABD’li muhataplarına söylediklerini aktardı.
Çavuşoğlu, “Venezuela’daki sorun iş birliği yoluyla çözülebilir.” diye konuştu.
“ABD ile mesafe katettiğimizi söyleyebilirim”
Çavuşoğlu, ABD’nun Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey’nin Türkiye’deki ziyareti ve Suriye’de oluşturulması planlanan güvenli bölge konusundaki soru üzerine, ABD’nin Suriye’den çekilmesi ya da asker sayısının azaltılması ve güvenli bölge gibi konuları ele alan görev gücü kurulduğunu anımsattı.
Toplantılar sonucunda artık yazılı şekilde Türkiye ile ABD’nin görüşlerini karşılıklı paylaştığını aktaran Çavuşoğlu, “Her konuda henüz mutabık olduğumuz söylenemez. Ama karşılıklı görüşlerin paylaşılması neticesiyle yakınlaşma olduğunu söyleyebiliriz.” diye konuştu.
Gelecek görev gücü toplantılarıyla daha da yakınlaşma beklediğini belirten Çavuşoğlu, ABD’nin önerilerine Türkiye’nin cevabını üzerinde çalıştıklarını bildirdi.
Çavuşoğlu, “(ABD ile) Henüz her konuda mutabık değiliz ama ilerleme ve mesafe katettiğimizi söyleyebilirim.” ifadesini kullandı.
“ABD, İran kararını gözden geçirmeli”
ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarından Türkiye dahil bazı ülkelerin muafiyetinin son günü olduğu hatırlatılan Çavuşoğlu, yaptırımlara yönelik önlemlerin na olacağını cevaplarken yaptırımların doğru olmadığını yineledi.
Çavuşoğlu, son birkaç gün içinde Katar’daki ve Slovakya’daki görüşmelerinde firmaların bu yaptırımlar nedeniyle tedirgin olduğunu gördüğünü söyledi.
Almanya, İngiltere ve Fransa’nın yaptırımlara önlem için INSTEX adlı bir mekanizma için çalıştığını hatırlatan Çavuşoğlu, “Biz de buna benzer bir mekanizmayı nasıl kurabiliriz, bunu konuşuyoruz.” dedi.
Çavuşoğlu, milli paralarla ticarette henüz istenen noktada olmadıklarını, ürün takasıyla ilgili bazı konuları İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile Katar’daki görüşmesinde ele aldığı bilgisini verdi.
Mevlüt Çavuşoğlu, şöyle devam etti:”Bizim için ithal ettiğimiz petrolün kaynağının çeşitlendirilmesi kısa sürede mümkün gözükmüyor. Bizim rafinerilerimizin teknolojisi birçok ülkenin ham petrolüne uygun değil. Diğer taraftan Irak petrolü için rafinerilerimizin uygun olduğunu daha önce de söylemiştik. Kerkük’ten Ceyhan’a gelen boru hattının da ciddi bir şekilde zarar gördüğünü biliyorsunuz. Bu boru hattının bir an önce tamir edilmesi gerekiyor. Kuzey Irak bölgesinden gelen boru hattının kapasitesi de zaten sınırlı. Sonuçta şu anda üçüncü başka ülkelerden petrol aldığımızda bu rafinerilerimizin teknolojisini yenilememiz gerekiyor. Bu da rafinerilerin belli bir süre kapalı kalması demektir. Bunun da bir maliyeti var. Hangi açıdan bakarsanız bakın ABD’nin tek taraflı aldığı bu karar herkesi olumsuz etkiliyor. Japonya’dan tutun Avrupa ülkelerine kadar ciddi bir rahatsızlığın olduğunu görüyoruz. Amerika bu kararlarını gözden geçirmek durumundadır.”
“Sudan halkı kardeşimizdir”
Bazı Arap ülkelerinin Sudan’ın iç işlerine karıştığı yönündeki haberler, ülkedeki son durumu ve Türkiye’nin tutumunu değerlendiren Çavuşoğlu, Sudan ve Libya’daki gelişmelerden Türkiye’nin rahatsızlık duyduğunu vurguladı.
Çavuşoğlu, “Bu rahatsızlığımız herhangi bir ülkenin oraya müdahale etmesi anlamında değil sadece, yani Sudan ve Libya halkı bu çatışmalardan ve gerginliklerden zarar görmemesi gerekir. Her ülkenin de istikrarı bizim için de önemlidir, iki kardeş ülkedir.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin bu ülkelerle dostluğunun halklarla olduğunu kaydeden Çavuşoğlu, yönetimlerin değişebileceğini belirterek, “Elbette tabii demokratik yollarla yönetimlerin değişmesini arzu ederiz.” dedi.
Bakan Çavuşoğlu, Türkiye’nin tüm kurumları ile Sudan’ın yanında olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:”Burada Sudan halkının ne dediği önemlidir. Sudan halkı bizim kardeşimizdir. Biz her zaman iyi günde de kötü günde de Sudan halkının yanında olduk. Bundan sonra da onların yanında olmaya devam edeceğiz. Kıtlık ve diğer sorunlar döneminde de gerek buğday, gerek petrol diğer ihtiyaçları karşılamada her zaman duyarlı olduk. Tüm kurumlarımızla her zaman Sudan’ın yanında olduk, bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz. İnşallah en kısa zamanda halkın talebi doğrultusunda siyasi yönetimler iş başına gelir ve Sudan emin adımlarla yoluna devam eder. Gerçekten çok ciddi zenginlikleri, kaynakları olan bir ülke ama iyi değerlendirilmediğini de görüyoruz.”
“Bazı ülkelerin Hafter’e silah ve mühimmat verdiğini görüyoruz”
Çavuşoğlu, Libya’daki duruma ilişkin de “Tam yeniden konferansların başlayacağı bir dönemde Halife Hafter’in saldırıya geçmesi ve doğrudan Trablus’a saldırması bizim kabul edeceğimiz bir durum değildir.” dedi.
Türkiye’nin burada herhangi bir tarafı desteklemediğini söyleyen Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM) kararıyla ve tüm Libyalıların bir araya geldiği konferansta kabul edilen ulusal mutabakat hükümetini meşru hükümet olarak gördüklerini aktardı.
Çavuşoğlu, bazılarının Hafter’in terörle mücadele ettiğini savunduğunu, Hafter’in terörle mücadele ettiğini söylemenin gerçekleri çarpıtmak olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Bu doğru değildir. Libya’da terör örgütleri vardır. Maalesef herhangi bir ülkede boşluk olduğu zaman, o boşluğu ilk değerlendirenler terör örgütleri oluyor. Irak’ta, Suriye’de bunu gördük. Fakat o terör örgütleri ulusal mutabakat hükümetine saldırıyor. Sürekli Trablus’ta değişik kurumlara saldırıyor. Yani burada terör örgütü herkesi düşmanıdır. Tüm gücü ele geçirmek için Trablus’a saldıran Hafter’in terörle mücadele için orada olduğunu söylemek gerçekleri çarpıtmaktır. Bunu da tüm muhataplarımıza, özellikle taraf tutan muhataplarımıza söylüyoruz. Bazı ülkelerin de Hafter’e doğrudan destek verdiğini hatta silah ve mühimmat verdiğini görüyoruz. Bu tür taraf tutmalar siyasi çözüm yerine askeri çözümü destekleyenler yine Libya’nın da uzun sürecek bir sivil savaşa sürükleneceğini unutmasınlar. Bundan da kendileri sorumlu olurlar.”
“Paraguay ile ticaretin, yatırımın artması için birlikte çalışmaya devam edeceğiz”
Çavuşoğlu, bu sabah Paraguay’ın Ankara Büyükelçiliğinin açılışını mevkidaşı Castiglioni ile yaptıklarını belirterek, Türkiye’nin tüm dost ülkelerin büyükelçiliklerine verdiği desteği Paraguay’a da vereceğini kaydetti.
Paraguay’ı kendisinin 2016’da, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da geçen yıl ziyaret ettiğini hatırlatan Çavuşoğlu, Paraguay Cumhurbaşkanı Mario Abdo Benitez’in ziyaretini bu yıl içinde beklediklerini bildirdi.
Çavuşoğlu, Türkiye-Paraguay Karma Ekonomik Komisyonu toplantısının kısa sürede yapılacağını, yarın DEİK’teki toplantıda iki ülke iş adamlarının bir araya geleceğini aktardı.
Paraguay ile iş konseyi mekanizmasının da bir mutabakat zabtı imzalanarak yarın hayata geçirileceğini ifade eden Çavuşoğlu, “Karşılıklı ticaretin, yatırımın artması için birlikte çalışmaya devam edeceğiz. Kültürel, siyasi ilişkilerin gelişmesi için çalışacağız.” diye konuştu.
Türkiye’nin Latin Amerika ile ilişkilerini geliştirmek için çaba gösterdiğini vurgulayan Çavuşoğlu, Latin Amerika’da 16 büyükelçilik ve bir başkonsolosluk bulunduğunu, Latin Amerika ülkelerinin de Türkiye’de büyükelçiliklerini açmaya devam ettiklerini söyledi.
Latin Amerika örgütlerinde Türkiye’nin temsiliyetini güçlendirmeye çalıştıklarını dile getiren Çavuşoğlu, Paraguay’ın önceki yönetiminin Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını şimdiki yönetimin geri alması nedeniyle mevkidaşına teşekkür etti.
“Paraguay Türkiye’nin destekçisi”
Paraguay Dışişleri Bakanı Castiglioni, Türkiye’de büyükelçilik açmaktan memnuniyet duyduğunu belirterek, sadece siyasi ilişkileri değil ekonomik, ticari, kültürel ilişkileri geliştirmek için çabalarının süreceğini kaydetti.
Castiglioni, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Paraguay’ı ziyaret eden ilk Türk cumhurbaşkanı olduğunu hatırlatarak, Paraguay Cumhurbaşkanı Abdo’nun da haziranın ikinci yarısında Türkiye’yi ziyaret etmek isteğini bildirdi.
Konuk bakan, beraberinde geniş bir iş adamı heyetiyle Türkiye’ye geldiğini, görüşmelerden somut sonuçlar elde etmeyi amaçladıklarını dile getirdi.
İki dost ülke olarak gelecek hedeflerine ilerlemeyi istediklerini ifade eden Castiglioni, şunları söyledi:”Paraguay, Latin Amerika’da Türkiye için önemli bir platform. Türkiye’nin de dünyanın bu bölgesinde Paraguay için önemli bir platform olmasını istiyoruz. Bugünkü ziyaret, diğer ziyaretlerin başlangıcı. Hukuki, ekonomik, ticari alanlarda ilişkilerin ilerlediğini göreceğiz. Bugünü mükemmel ilişkilerin başlangıcı sayıyoruz. Vizyonumuz, değerlerimiz ortak. Dünyanın daha güvenli ve adil bir yer olması için çalışmaya kararlıyız. Bu amaçla Türkiye ile çalışmalarımızı BM gibi kurumlar nezdinde devam ettireceğiz. Paraguay, Türkiye’nin destekçisi. Türkiye’nin de Paraguay için aynı şeyi düşündüğünü biliyoruz.”