İslami hassasiyetlere uygunluğu ön plana alan helal ekonominin dünyadaki büyüklüğü 4 trilyon doların üzerine çıktı. Helal kavramındaki farkındalık artarken, gıda ile başlayıp İslami finansla devam eden helal kavramı, bugün kozmetik, turizm, ilaç birçok sektörde kendini gösteriyor. Farklı piyasalara satılacak aynı ürün için farklı helal belgelerin alınması gerekiyor. Yurtiçi ve yurtdışından akreditasyon başvuruları almayı sürdüren Helal Akreditasyon Kurumu’nun (HAK) faaliyetleri ve bu konuda yürütülen çalışmalar Meclis gündemine taşındı.
Ticaret Bakanı Pekcan, HAK’ın uluslararası kabul görmüş teknik standartlar kapsamında hem Türkiye hem de yurt dışında yerleşik belgelendirme kuruluşlarına helal akreditasyon hizmeti sunduğunu anımsatarak, “HAK gıda veya başka ürün gruplarında helal sertifikası vermiyor. İslam İşbirliği Teşkilatı İslam Ülkeleri Standartlar ve Metroloji Enstitüsü’nün yayımladığı ve 42 ülkenin teknik düzeydeki ortak katkısıyla hazırlanan helal standartlarını esas alıyor. Dünyada giderek büyüyen helal ürünler pazarını düzenleyen standartların ülkemiz iş dünyasının beklentileri ve talepleri doğrultusunda hazırlanmasını sağlıyor” dedi. Kurum için kurulduğundan bu yana 27 milyon 448 bin lira ödenek ayrıldığını anımsatan Bakan Pekcan, 30 Ocak itibariyle personel maaş ödemeleri, eğitim, yazılım altyapısı çalışmaları için harcanan tutarın 15 milyon lira olduğunu kaydetti.
HANGİ ÜLKELER BAŞVURDU?
Bakan Pekcan, Türkiye dâhil Avustralya, Hollanda, İspanya, Avusturya, İsviçre, Belçika, Litvanya, Sırbistan, Yunanistan, Bulgaristan, Azerbaycan, Etiyopya, Brezilya, Hindistan, Tayvan, Japonya olmak üzere 17 ülkeden başvuru geldiğini belirtti. Pekcan, şu bilgileri verdi:
“Başvurulardan, 5 belgelendirme kuruluşu ulusal ve uluslararası kurallara harfiyen riayet ederek titiz bir inceleme, denetim sürecinin ardından akredite edildi. Bu suretle toplamda 425’in üzerinde helal belgesi akreditasyon kapsamına alındı. 13 belgelendirme kuruluşunun yapılan incelemeler neticesinde gerekli şartları sağlayamadığı tespit edildi ve başvuru dosyaları kapatıldı.”
HELAL TEST, HELAL ECZANE
Helal pazarına ilişkin standardizasyon çalışmaları sürerken, “helal test malzemeleri, helal eczacılık, helal jelatin” çalışmaları da başladı. Türkiye, helal akreditasyon için 40 mevzuat hazırladı. Helal ürünler alanında ihracat yapan firmalara yönelik destek mekanizmaları devreye giriyor. Helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarının helal akreditasyon işlemlerinde yararlanılmak üzere denetçi ve uzman havuzu oluşturuldu. Akademik kadronun yanı sıra gıda ve kimya mühendisi ve fıkıh uzmanları görev yapıyor. Gerektiği hallerde helal akreditasyon süreçlerinde bu kişilerden hizmet alımı yapılacak. Akredite edilen helal uygunluk değerlendirme kuruluşları, helal akreditasyon kapsamının belirtildiği sertifikayla birlikte, helal akreditasyon sözleşmesinde tanımlanan HAK helal akreditasyon markasını kullanmaya hak kazanıyor.
ASKIYA ALINIRSA MARKA KULLANILAMIYOR
Helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarının helal akreditasyonuna, askıya alınmasına, geri çekilmesine ve kapsamının değiştirilmesine dair bilgiler kurumun internet sitesinde yayımlanıyor. Askıya alınması veya geri çekilmesi halinde, sertifikası ve bundan doğan tüm hakların kullanımı durdurulacak, akredite kuruluş statüsünü belirten reklam ve tanıtımlarla HAK helal akreditasyon markası kullanımına son veriliyor. HAK’a yapılan başvurularda 13 belgelendirme kuruluşunun asgari şartları sağlayamadığı tespit edilerek başvuru dosyaları kapatıldı.