Boğaziçi Üniversitesi Yaşam Bilimleri Araştırma Merkezi ve Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nesrin Özören’in Çin Patent Ofisi’nden patent aldı. ‘Triadic patent’ olarak adlandırılan buluş, biyoteknoloji patenti olarak dört dünya bölgesinde koruma altına alındı. Uluslararası yatırımcıların dikkatini çekmesi beklenen ‘Dayanıklı Aşı Taşıyıcı Protein Mikrokürecik Teknolojisi’, tüm dünyada kuş gribi ve domuz gribi gibi hastalıkların yanı sıra, zika benzeri dünyayı sarsan yeni virüslere karşı da etkin bir buluş olarak kabul görüyor.
DÖRT KITADA PATENT ALDI
Prof. Dr. Nesrin Özören’e, ‘oda sıcaklığında 30 gün muhafaza edilen aşı taşıyıcı protein mikrokürecik teknolojisi’ buluşu için ABD, Japonya, Avrupa Patent Ofisi’nden sonra Çin’de de patent verildi. 2009’dan bu yana Boğaziçi Üniversitesi’nde sürdürülen proje kapsamında geliştirilen ‘ASC zerrecik – mikrokürecik aşı taşıyıcı’ teknolojisi, soğuk zincir standartlarından bağımsız olarak dünyanın her yerine aşıların bozulmadan gönderilmesini sağlıyor.
Boğaziçi Üniversitesi’nde geliştirilen sistemin dünyada henüz mevcut olmadığını söyleyen Özören, “Günümüzde aşı teknolojisinde kullanılan lipozom veya nano-parçacık odaklı farklı taşıyıcı sistemler var ancak bizim geliştirdiğimiz mikro kürecik sistemi yepyeni bir teknoloji. Bu sistem, ASC proteininin meydana getirdiği iplik yapılarının birbiri üzerinde katlanarak yumak gibi tanımlanabilecek sağlam bir yapı oluşturmasından kaynaklanıyor” dedi.
NORMAL ISI KOŞULLARINDA DÜNYA’NIN HER YERİNE GÖNDERİLEBİLECEK Günümüzde kullanılan yeni nesil aşılara mikroorganizmaların sadece en çok bağışıklık yanıtı veren parçaları dâhil edilerek, bu yapıları içeren aşıların 2 – 8 derecede ve sabit koşullarda saklanmaları gerekiyor. Dünyada ilk kez ASC zerrecikleri üzerinde başka moleküllerin (antijenlerin) taşınabileceğini ve bunların makrofaj hücreleri tarafından sindirilebileceğini bulup bu sayede aşı teknolojisi geliştirdiklerini anlatan Prof. Dr. Özören, dışarıdan bir virüs ya da mikroorganizma hücre içine ya da vücut içine geldiğinde tetiklenen bu mekanizmanın enfeksiyon bölgesindeki mikroorganizmanın yok edilmesinde etkili olduğunu söyledi.
Özören, “Buluşumuz olan ASC zerrecik taşıyıcısı; üzerine yüklenen antijenleri – uyaranları 30 gün boyunca oda sıcaklığında ya da donma – çözülme döngülerine dirençli bir şekilde koruyor. Bu teknolojiyle geliştirilecek tüm aşılar; bugün ihtiyaç duyulan sabit koşullar yerine normal ısı koşullarında dünyanın her yerine gönderilebilecek” diye konuştu.