Duran Boz’un Büyük Doğu’nun Ruhu Necip Fazıl Kısakürek adlı biyografi çalışması daha çok anlamaya dönüktür. Fakat bu, onun yorumlama yön ve gücünün zayıf kaldığını göstermez. Önce anlamak, sonra yorumlamak şeklinde bir yol izlediği söylenebilir Duran Boz’un. Tabii Necip Fazıl’ı bütünüyle anlamak diye bir şey yoktur. Hiç kimse hiçbir insanı bütünüyle anladığını ve anlattığını iddia edemez. Fakat anlama çabası içinde olduğu iddia edilebilir. Büyük Doğu’nun Ruhu böyle bir anlama ve anlatma çabasının ürünüdür.

Duran Boz, Necip Fazıl’a dair verdiği bilgilerin sağlamlığına ayrı bir önem gösterir. Bu yüzden olsa gerek daha çok Necip Fazıl’ın otobiyografik kitaplarından yararlanır. Herkesin farklı beyanlarda bulunduğu, ihtilaflı konulara pek girmez. Zaten amaç, Necip Fazıl’ı olabildiğince net bir aynadan yansıtmaktır.

Necip Fazıl, hayatı yekpare yaşamış bir şahsiyet. Onun şiiriyle düşüncelerini, piyesleriyle ilmi araştırmalarını ayrı düşünemediğimiz gibi sanatı ve düşünceleriyle hayatını da ayrı değerlendiremeyiz. Her biri diğerinin anahtarı konumundadır çoğu zaman. Şiiriyle tanıştığımızda düşüncelerinin kaynağını, düşünceleriyle uğraştığımızda şahsiyetinin nüvelerini elde edebiliriz. Büyük Doğu’nun Ruhu da bu esastan yola çıkılarak yazılmış gibi. Duran Boz, Necip Fazıl’ın eserlerinde boy gösteren şahsiyeti ve hayatı yakalamaya çalışmış. O şahsiyet ve hayat, “Büyük Doğu” idealini ortaya çıkarmıştır çünkü.

Duran Boz, Necip Fazıl’ın hayatını, eserlerine kaynaklık ettiği kadarıyla, yani ana hatlarıyla yazmıştır. Çizdiği Necip Fazıl portresinde fazla veya eksik çizginin kalmamasına dikkat etmiştir. Necip Fazıl portresinde ağırlık kazanan şiire ve Büyük Doğu idealine ise geniş yer vermiştir. Duran Boz bunlara nasıl yaklaşmamız gerektiğini de anlatır. Yaklaşmayı; yani doğru anlamak ve yorumlamak için göstermemiz gereken çabayı…

Hüseyin Yücel mi Serdal Adalı mı?

Duran Boz, Necip Fazıl’ın sanat ve düşüncelerini yoğun, kısa, onların özünü ortaya çıkarak şekilde ele alır. Okuyucularla Necip Fazıl arasına kısa, sağlam bir köprü atmak ister.