Batı Akdeniz Bölgesi’nde Burdur, Isparta gibi 600 metrenin üzerinde rakımda üretilen lavanta, Antalya sahil kesiminde de yüksek verimlilikte üretildi. 

Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM) uzmanları, Antalya’da sahil kesimindeki arazide yüksek kalitede lavanta üretmeyi başardı.

BATEM Müdürü Abdullah Ünlü, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tıbbi aromatik bitkilerin tarım sektörü için önemli bir alan olduğunu, özellikle son 5 yıldır lavanta üretiminin Batı Akdeniz Bölgesi’nin yüksek rakımlı alanlarında üreticiler için ciddi anlamda gelir kaynağı oluşturduğunu söyledi.

Lavantanın Antalya’da üretilip üretilemeyeceğini araştırdıklarını kaydeden Ünlü, “Isparta ve Burdur lavantada önemli bir lokasyon ama bu bitkinin çok rahatlıkla Antalya’da da üretilebileceğini gördük. 3 yıl önce böyle bir projeye başladık. Merkezimizde bir dönümlük alanda yüksek kalitede lavanta üretmeyi başardık, hasadını yapıyoruz.” dedi.

Ünlü, üretilen lavantadan kolonya, sabun ve yağ yaptıklarını ve BATEM’in satış yerinde değerlendirildiğini de vurguladı.

Hedef yerli ve milli lavanta

BATEM’de deneme üretimi yapılan lavantanın yağlık lavanta olduğunu belirten Ünlü, Avrupa’da özellikle Fransa ve Bulgaristan’da çok ciddi lavanta üretimi bulunduğunu ve çok farklı çeşitlerde üretim yapıldığını dile getirdi. Ünlü, şunları söyledi:

“Biz sahil tarafında da lavanta üretilebileceğini kanıtladık. Burası 3 yıllık bir bahçe ve yağlık lavanta üretildi. Bulgaristan’dan 7-8 farklı çeşit getirdik. Önümüzdeki yıl bunların da üretimine başlayacağız. Amacımız bu çeşitlerle melez yaparak, Türkiye’ye özgü yeni çeşitler çıkarmak. Önümüzdeki yıllarda lavanta tarlalarını genişleterek ıslaha başlamayı düşünüyoruz. İnşallah yerli ve milli çeşitleri geliştireceğiz.”

Lavanta fide üretimi de yaptıklarını kaydeden Ünlü, bu yıl yaklaşık 250-300 bin fidenin Türkiye’nin çeşitli illerine gönderildiğini bildirdi. Ünlü, “Gıda, tarım ve hayvancılık il müdürlüklerimize gönderdiğimiz fidanlar üreticilere bedelsiz olarak dağıtılıyor ve diğer illerde de lavanta yapılıp yapılmadığı araştırılıyor.” dedi.

Lavantanın çok rahat üretilebilecek bir bitki olduğunu, çok fazla su ve gübre istemediğini ifade eden Ünlü, bir kez ekim yapıldığını, kökleştikçe bitkinin daha da taçlandığını kaydetti.

Bitkisel çeşitliliğin az olduğu alanlar için alternatif

Antalya’nın bereketli topraklarında çok değerli bitkilerin yetiştirilebildiğini anlatan Ünlü, şöyle devam etti:

“Bu bitki sahilde yetişiyor ama Antalya topraklarını düşünürseniz çok daha değerli bitkileri yetiştirebilirsiniz. Lavantayı Elmalı ve Korkuteli ilçeleri gibi çok fazla tarımsal çeşitliliğin olmadığı alanlarda üretmek daha mantıklı. Amacımız da oralarda yaymak. Bu bölgelerde hem üreticileri lavanta üretimine yönlendirmek hem de boş alanları bu bitkilerle kaplamak amacımız. Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğümüzle bu konuda ciddi çalışmamız var. Hedefimiz ülkemiz için daha verimli ve daha fazla yağı çıkabilecek ürün elde etmek. İnşallah bunu da ıslah çalışmaları ile başaracağız.”

Arılar, kelebekler de lavanta kokluyor

Bal başta olmak üzere gıda, bitkisel ilaç ve kozmetik sanayinde önemli bir yere sahip olan lavanta, BATEM’in bir çeşit tarımsal laboratuvar olarak kullanılan bahçelerinde yetiştiriliyor.

BATEM’in kullanılmayan eski idari binasının da renk kattığı bahçede, lavanta bitkisinin yaydığı enfes kokunun yanı sıra görsel güzelliği ile doğal fotoğraf platformuna da dönüşen tarlada uçuşan arılar, kelebekler bu nefis manzarayı tamamlıyor.

Yağının litresi 100 avroya kadar alıcı bulan lavanta bitkisi, üreticiler için önemli bir gelir kaynağı olma özelliği taşıyor. Dönüm başına 8-10 litre uçucu yağ elde edilirken, Türkiye’de yaklaşık 10 bin dönüm alanda lavanta üretiliyor. Üretimin 6 bin dönümünden fazlası Isparta ve Burdur’da bulunuyor. Renginden dolayı çiçeklenme döneminde görsel bir şölen sunan lavanta tarlaları, turizme de katkı sağlıyor.