Elbistan-Malatya yolu üzerinde ve Elbistan’a 38 km. mesafedeki Sevdilli Köyü’nün Han Obası’nda ve asfalt yolun 300 m. kadar batı tarafında yer alır. Günümüze sadece temel kalıntıları gelen hanın, inşâ kitabesi olmadığı için yapım tarihini bilemiyoruz. Fakat yapının Anadolu Selçukluları döneminde, XIII. yüzyılın ikinci çeyreğinde inşâ edildiğini düşünmekteyiz[1]. Han, Anadolu Selçukluları döneminin en işlek kervan yollarından biri olan Elbistan-Malatya yolu üzerinde bulunmaktadır. Kurttepe Hanı’na 13 km. mesafede olan Sevdilli Hanı, Elbistan – Malatya kervan yolunda bulunan han zincirinin en önemli halkasını oluşturmaktadır.
Sevdilli Hanı yıkılmış olup, sadece dış duvarların ortalama 0.70 m. yüksekliğindeki kısmı ile iç mekândaki duvarların temel izleri kısmen günümüze gelmiştir. Bahçeler içerisinde ve dere kenarında yer alan han dıştan pek belli olmamaktadır. Yapının kuzey tarafına 1970’li yıllarda askerî karakol binası yapılmış ve bu bina da bugün harabe bir hâldedir. Hanın ne zaman yıkıldığı bilinmiyor.
Kuzey-güney yönünde yerleştirilen han, dıştan 21.00 x 27.00 m., içten 18.60 x 24.60 m. ölçülerindedir. Yapı üç sahınlı barınak ile ön kısmında giriş mekânı ve yanlarda birer servis hacminden oluştuğu anlaşılmaktadır. Hanın duvar ve örtü sisteminde kaba yonu ve moloz taş malzeme kullanılmış, paye ve kemerlerde de ince yonu taşa yer verildiğini sanmaktayız. Cephe duvarlarının doğu ve batı taraflardan üçgen biçiminde üçer adet payanda ile desteklendiği anlaşılmaktadır.
İç mekâna güney cephenin ortasında açılan cümle kapısından girildiği ve giriş hacminin doğu ve batı taraflarına simetrik olarak birer odadan ibaret ön mekâna yer verildiği anlaşılmaktadır. Birer kapıyla giriş mekânına açılan bu odaların servis hacimleri olarak yapıldığını ve beşik tonozla kapatıldığını sanmaktayız.
Ön mekânın gerisine yerleştirilen barınak, ortada kare kesitli iki sıra taş paye dizisiyle üç sahna ayrıldığı anlaşılmaktadır. 0.80 x 0.80 m. ölçülerindeki payelerin kalıntıları günümüze gelmiştir. Kemerlerin ortada dört payeye, güney ve kuzeyde duvar payelerine istinat ettiği ve sahınların beşik tonozlarla kapatıldığı anlaşılmaktadır. Bu plân türündeki hanların barınak kısımlarında yolcular ile hayvanların birlikte kaldığı anlaşılmaktadır.
[1] Mehmet Özkarcı, Türk Kültür Varlıkları Envanteri: Kahramanmaraş, II, s. 1059.
