“Torba yasa” ile Tek Hazine Hesabı’nın kapsamı genişletilirken, Hazine başta özel bütçeli ve düzenleyici denetleyici kuruluşlar olmak üzere kamu kurumlarının mali kaynaklarını yönetecek.

Devletin ödeme ve tahsilat işlemlerinin gerçekleştirildiği ‘Tek Hazine Hesabı’nın kapsamının genişletilmesiyle başta özel bütçeli ve düzenleyici denetleyici kuruluşlar olmak birçok kurum ve bunlara bağlı döner sermayelerin mali kaynaklarının yönetimi Hazine’nin çatısı altında yapılacak.

Hazine yeni süreçte genel bütçeli kuruluşlara ek olarak yaklaşık 40 milyar liralık mali kaynak büyüklüğünü de yönetecek.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, “torba yasa”da yer alan ve yürürlüğe giren düzenleme ile genel bütçe kapsamındaki idarelerin ödeme ve tahsilat işlemlerinin gerçekleştirildiği Tek Hazine Hesabının kapsamı genişletildi.

Mevcut uygulamaya ilave, ilk planda özel bütçeli kuruluşlar, düzenleyici ve denetleyici kuruluşlar, SGK ve İŞKUR ile özelleştirme, tanıtma fonu gibi bütçe dışı fonlar kademeli olarak kapsama alınacak. Mahalli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) bu aşamada kapsama dahil olmayacak. İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) ise kanun kapsamında yer almadığından sisteme dahil edilmeyecek.

Bu çerçevede mali kaynak büyüklüğü yaklaşık 40 milyar lirayı bulan kurumlar, mevcut idari ve bütçesel süreçlerinde herhangi bir değişikliğe yol açmadan yeni adıyla “tek hazine kurumlar hesabı”na dahil olacak.

Bununla kurumların mali kaynaklarının hak sahipliği değil, yalnızca yönetimi Hazine’ye geçmiş olacak.

Söz konusu uygulamayla kamu nakit yönetiminin etkinliği artacak, güçlü bir nakit rezervi ortaya çıkacak. Kamu nakit yönetimi açısından verimsizliğin önüne geçilecek. Bu şekilde kurumların ihtiyaçları daha etkin ve verimli bir şekilde karşılanacak.

Kamunun nakit kaynaklarının Hazine tarafından tek bir hesapta yönetilmesiyle bu kaynakların banka hesaplarında atıl olarak beklemesinin önüne geçilmiş olacak.

Pilot çalışmalar yapılacak

Yeni süreçte Hazine Müsteşarlığı, hazırlıkları tamamlanmak üzere olan bilgi işlem altyapısını devreye sokacak. İlk aşamada Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenecek kurumlar arasından seçilecek pilot kurumlarla çalışmalar başlatılacak ve sistem test edilecek. Daha sonra kurumlar aşamalı bir şekilde sisteme dahil edilecek.

Kurumlar nakit ihtiyacı için talepte bulunacak

Sisteme dahil olacak kurumlar mevcut durumda olduğu gibi bütçeleri çerçevesinde kendi tasarrufları doğrultusunda harcamalarını gerçekleştirebilecek, sadece nakit ihtiyaçları için Hazineden talepte bulunabilecek. Hazinece söz konusu kurumların nakit ihtiyaçlarının günlük olarak karşılanacak.

Yeni sistemle kamu nakdi tek bir elden değerlendirilecek, kapsama alınan kamu kurumlarının nakit mevcutlarını değerlendirme yönünden bir fonksiyonları kalmayacak.

Söz konusu sistemin “bilgi-işlem”, “bankacılık” ve “muhasebe altyapısı” olmak üzere üç temel ayağı olacak.

Kurumların günlük nakit ihtiyaçları, geliştirilen yeni bilgi işlem altyapısı aracılığıyla her gün Hazinede toplanacak. Hazine, kurumlardan topladığı nakit taleplerini günlük bazda karşılayacak. Kapsam dahilinde yer alan her bir kuruluş tarafından tahsilat ve ödemelerin tek merkezde toplanacağı sıfır bakiyeli birer tek idare tahsilat ve ödeme hesabı açılacak, tüm tahsilat ve ödemeler bu hesaplar aracılığıyla gerçekleştirilecek. Hesaplarda kalan bakiye, gün sonunda Tek Hazine Kurumlar Hesabına aktarılacak. Buna yönelik muhasebe entegrasyonu ise Hazine, Maliye Bakanlığı ve kapsam dahiline alınacak kurumlar arasında sağlanacak.