“Milli Eğitim Yerli Üretim” sloganıyla 58 yıldır Türkiye’nin dört bir yanındaki okulların materyal ihtiyacını karşılayan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Ders Aletleri Yapım Merkezi, geçen yıl 50 milyon liranın üzerinde ciro yaparak yerli ve milli ekonomiye katkı sağladı.
Daha önce Gazi Mahallesi’nde yürüttüğü faaliyetlerini 2006’dan itibaren Elmadağ ilçesi Hasanoğlan köyünde yaklaşık 300 bin metrekarede kurulu, 55 bin metrekare kapalı alanı bulunan tesiste yürüten merkez, 235 çalışanının emeğiyle üretilen okul materyalleriyle Türkiye’nin yerli üretimine de katkı sağlıyor.
Devlet okullarının ders araçlarının yanı sıra özel kişi ve kuruluşların bu konudaki taleplerini karşılayan merkez, 2018 sonu itibarıyla 50 milyon 560 bin 295 lira ciroya ulaştı.
Geçmişte ağırlıklı olarak fizik, fen, sosyal bilgiler ders aleti takımlarını üreten merkez, son yıllarda kapasite artırımına giderek, donatım grubu ürünleri, özel eğitim materyalleri, özellikle görme engellilere yönelik Braille baskı ders kitaplarının basım ve dağıtımını da yapmaya başladı.
Görme engelli öğrenciler için adrese teslim Braille kitap
Endüstri meslek liselerinden stajyer öğrencilere kapılarını açarak onlar için okul işlevi de gören Ders Aletleri Yapım Merkezinin fabrikasında 12 farklı atölyede üretim gerçekleştiriliyor.
Buranın en dikkat çekici bölümlerinden birini, Braille Baskı ve Matbaa Atölyesi oluşturuyor. Burada öncelikle görme engelli öğrencilerin anlayabileceği tasvirlerle yeniden hazırlanan kitapların, ardından Braille alfabeli baskıları yapılıyor. Atölyede çalışan üç görme engelli ise Braille kitapların öğrenciler açısından uygunluğunu kontrol ediyor.
Baskısı tamamlanan kitaplar, ihtiyacı olan görme engelli öğrencilerin tek tek ev adresine teslim ediliyor. Bu çerçevede ilkokuldan lise son sınıfa kadar her kademedeki görme engelli öğrenci için yılda yaklaşık 20 bin kitabın Braille alfabesiyle baskısı yapılıyor.
Yüzde 100 yerli üç boyutlu yazıcı geliştirildi
Merkezin Ar-Ge bölümünde ise yerli ve milli ekonomiye katkı sağlayacak çalışmalara imza atılıyor. Bu kapsamda tamamen yerli imkanlarla üç boyutlu yazıcının prototipi geliştirildi. Merkezde, ilerleyen süreçte bu yazıcının da seri üretimlerinin gerçekleştirilmesi planlanıyor.
Ayrıca biyoloji derslerinin vazgeçilmezi, organları tanıtan insan vücudu maketi, fizik derslerinde kullanılan cam deney tüpleri, dünya haritası ve küresi, okul öncesi öğrencilerin kişisel gelişimlerini destekleyecek ahşap ve plastik ders aletleri gibi bir okulda ihtiyaç duyulabilecek tüm materyaller de bu merkezden çıkıyor.
İnsan vücudu maketleri tek tek el emeğiyle boyanırken, laboratuvar tüpleri de cam ustalarının elinde şekilleniyor. Geri dönüştürülebilen bazı malzemeler, çöpe gitmek yerine fabrikanın atölyelerinde yeniden üretime kazandırılıyor.
Ders Aletleri Yapım Merkezinin bir de müzesi bulunuyor. Tesiste yer alan müzede 1961’den bugüne kadar üretilen yüzlerce okul materyali sergileniyor.
“Tasarım Beceri Atölyelerinin materyallerini kendi üretimimizle karşıladık”
Ders Aletleri Yapım Merkezi Müdürü Fuat Kotan, yaptığı açıklamada, “Camdan plastiğe ve matbaaya kadar farklı ürünlerden oluşan, yıllık olarak binin üzerinde farklı kalemde üretim yapıyoruz. Bu sürekli değişkenlik gösteriyor, artabiliyor. Yeni ürünler giriyor, biz yeni ürünler üretiyoruz.” bilgisini paylaştı.
Bunu ham maddeyi temin ederek tamamen yerli imkanlarla geliştirip ürettiklerini vurgulayan Kotan, her yıl ciro olarak ortalama yüzde 10-15 artışlarının bulunduğunu dile getirdi.
Kotan, 2023 Eğitim Vizyonu kapsamında bazı okullarda pilot uygulaması yapılan Tasarım Beceri Atölyelerine yönelik çalışmaları da yürüttüklerini belirterek, “Ankara’daki 4 pilot okulda kurulan Tasarım Beceri Atölyelerinin materyallerini kendi üretimimizle karşıladık.” dedi.
Cam atölyesinde ustabaşı Bekir Sami Erdal da fabrikada 20 yıldır bu işi yaptığını söyledi.
Atölyede okullar için laboratuvarlarda kullanılan tüp gibi cam malzemelerin üretimini gerçekleştirdiklerini anlatan Erdal, bu işin usta-çırak ilişkisiyle öğrenildiğini ifade etti.
“Cam üfleme işi gerçekten özel bir iş. Hayal ettiğiniz her şeyi sanata dökerek camdan yapabilirsiniz.” diyen Erdal, mesleğini çok sevdiğini vurguladı.