Yemen’de 5’inci yılına giren savaşın en ağır faturasını hayati risk grubundaki yarım milyona yakın çocuk ödüyor.
Yemen’de uzun süredir devam eden savaş ve çatışmalar sebebiyle evlerini terk ederek başka bölgelere kaçmak zorunda kalan sığınmacılar açlık kriziyle karşı karşıya kalmış durumda.
Ülkenin birçok bölgesindeki kıtlık ve kamplarda yaşanan gıda sıkıntısı nedeniyle çoğu çocuk yetersiz beslenmeden dolayı ölümle burun buruna geliyor.
Yemen’in orta kesimindeki Marib’e gelen sığınmacıların kentteki hastaneye ulaştırılabilen bebekleri hayata tutunmaya çalışıyor.
Açlığın pençesinden kurtarılmaya çalışılan bebekler
Sana’dan bir süre önce kaçarak Marib’deki kamplara sığınan Zeynep Sare, anne ve babasını kaybetmişken, kocasının da cepheye gitmesiyle tek başına çocuğunu yaşatma mücadelesine girişmiş.
Sare, Beşir Mahmud adındaki 7 aylık bebeğinin açlıktan dolayı ölümün pençesine düştüğünü belirterek, “Elimde olmayan sebeplerden çocuğum bu halde. Ne yemek ne su vardı.” diye konuştu.
Sare, oksijen desteği alan ve açlıktan zayıf düştüğü için ağlarken sesi dahi çıkmayan bebeğinin iyileşmesini umduğunu söyledi.
Herhangi bir geliri olmadığını belirten Sare, birçok yardım kuruluşundan yardım talep ettiğini ancak destek göremeyince sokakta dilenmek zorunda kaldığını aktardı.
Ailesiyle daha iki ay önce Sana’dan Marib’e gelen diğer bir sığınmacı Halime Salih ise bir buçuk yaşındaki kızı Vahde’nin kendini toparlamasını bekliyor.
Kıtlık ve savaştan kaçmak için geldiği kampta da yeterli gıda bulamadıklarını bu sebeple bebeğini de besleyemediğini belirten Salih, Vahde’yi ölmek üzereyken hastaneye yetiştirdiğini ifade etti.
Sığınmacıların bebekleri büyük risk altında
Marib devlet hastanesinin çocuk kısmında hemşire olarak çalışan Sadire Naci Muhammed, Vahde’nin hastaneye geldiğinde sadece kemikten ibaret olduğunu ancak tedavi ile giderek düzeldiğini söyledi.
Hastaneye aylık ortalama 50 yetersiz beslenme vakası geldiğini belirten Muhammed, yer yetersizliğinden dolayı sadece durumu ağır çocukları yataklı hasta kabul ettiklerini diğer vakaların ise dışarıdan tedavi edildiğini belirtti.
Muhammed, vakaların genel olarak yaşadıkları gıda sıkıntısından dolayı sığınmacıların çocuklarında görüldüğünü kaydetti.
Hastanenin Tıbbi Hizmetler İdaresi Müdürü ve Çocuk Doktoru Ali Riyad, çocuklarda gıda yetersizliği sebebiyle ishal ve göğüs iltihabı gibi birçok hastalığın görüldüğünü ifade etti.
Bebeklerde ilk iki yılın beyin gelişimi açısından çok önemli olduğuna değinen Riyad, yetersiz beslenme vakaları olan bebeklerde zeka geriliği ve öğrenme güçlüğü gibi sorunların ortaya çıkabileceğini söyledi.
Riyad, bebeklerin ilk iki yılda bağışıklık sistemlerinin de geliştiğine dikkati çekerek, en önemli ve hassas bu dönemde yetersiz beslenen bebeklerin ülkede halihazırda yaygın hastalıklara karşı da savunmasız kalabileceğini sözlerine ekledi. -Yemenli Emel savaşın yükünü kaldıramamıştı
Yemenli başka bir çocuk olan 7 yaşındaki Emel Hüseyin’in açlığa bağlı sağlık durumunun kötüleşmesi sonucu kaldırıldığı hastanede çekilen fotoğrafı ekim ayında New York Times gazetesinde yayımlanmıştı. Bunun ardından minik kız, sosyal medyada gündem olmuş ve yardım çağrıları yapılmıştı ancak Emel’in küçük kalbi savaşın yükünü daha fazla taşıyamamış ve verdiği yaşam mücadelesini kasım ayı başında kaybetmişti.
Birleşmiş Milletler (BM) Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) verilerine göre, Yemen’de korunulması mümkün hastalıklardan dolayı her 10 dakikada 1 çocuk hayatını kaybediyor. 1,8 milyon çocuk ileri derecede kötü beslenmeye maruz. Bu çocuklardan 400 bini hayati risk taşıyor.
Ülkede, kadınlar ve çocuklar, savunmasızlar listesinde en üstte yer alıyor. Erkek çocukları, gruplarca zorla silah altına alınırken kız çocukları da hayatta kalabilmeleri için erken yaşta evliliğe zorlanıyor. Okul çağındaki çocukların dörtte biri eğitimden yoksun ve 2 bin 500’e yakın okul hasarlı veya eğitim verilemez durumda.
Nüfusun 4’te 3’ü acil insani yardıma muhtaç
Yine BM verilerine göre, nüfusun yaklaşık dörtte üçüne tekabül eden 22 milyon insan, acil insani yardım ve korumaya muhtaç. Beşinci yılına giren savaş 2 milyona yakın Yemenliyi de ülke içinde yerinden etti.
Yemen’de, eski devlet başkanı Ali Abdullah Salih’in görevini bırakmak zorunda kaldığı 2011’deki halk ayaklanmasının ardından istikrar ve güvenlik sorunu devam ediyor.
Yemen, yönetimde daha fazla söz sahibi olmak isteyen İran destekli Husiler’in, 2014’ün son aylarında silah zoruyla hakimiyetini arttırması ve başkent Sana’da hükümete darbe yapmasıyla şiddet sarmalına girdi. Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun da Mart 2015’te Husilere karşı operasyon başlatmasıyla ülkedeki gerilim giderek arttı. Dört yılı geride bırakan savaş, Yemen’in zayıf ekonomisini ve altyapısını yıkım seviyesine getirdi ve Birleşmiş Milletler (BM) tarafından “dünyanın en büyük insani felaketi” şeklinde tanımlanan drama dönüştü.
Yemen’de taraflar arasında çatışmalar devam ederken Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun müdahalesiyle ülkedeki insani durum daha da kötüleşti.
Sağlık başta olmak üzere pek çok alanda insani kriz yaşanan ülkede, temiz suya ulaşımın olmaması, yetersiz beslenme, ilaç ve tıbbi malzemelerdeki eksiklikler gibi nedenlerle kolera başta olmak üzere salgın hastalıklar her geçen gün daha da artıyor.
BM raporlarına göre sağlık ve gıda hizmetlerinin çökmesiyle birlikte salgın hastalıklardan dolayı başta çocuklar olmak üzere halk büyük bir insani dram yaşıyor.