İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Ekim 2020 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, Eylül’de 52,8 olarak ölçülen PMI ekimde 53,9’a yükseldi ve sektörün performansında güçlü bir iyileşmeye işaret etti. Koronavirüs (Covid-19) salgınından kaynaklı daralmanın ardından Türk imalat sektörü böylece üst üste beş ay büyüme gerçekleştirdi.

Yeni siparişlerde artış trendi beş ayı geride bırakırken, imalatçılar müşteri talebinin iyileşmeye devam ettiğini belirtti. Yeni ihracat siparişlerinde de artış kaydedildi. Böylece firmalar üretim hacimlerini ekim ayında da yükseltti ve büyüme eylül ayına göre hız kazandı. Üretimde ve müşterilere yapılan ürün teslimatlarındaki artışa bağlı olarak, birikmiş işler son üç ay boyunca azaldı.

İstihdamda devam eden belirgin artış, üretimdeki genişlemeyi destekledi. İstihdam yaratma hızının Şubat 2018’den beri en yüksek düzeye ulaşması dikkat çekti. İmalatçılar ekim ayında satın alma faaliyetlerini de artırdı; ancak girdilerin üretim süreçlerinde kullanılması ve malzeme temininde yaşanan zorluklar nedeniyle girdi stokları azaldı. Özellikle yurt dışından temin edilen girdilerde tedarik zinciri gecikmeleri daha fazla yaşandı. Genel olarak teslimat sürelerinde hazirandan beri en yüksek artış kaydedildi. Türk lirasındaki zayıflık, ekim ayında da hem girdi maliyetleri hem de nihai ürün fiyatlarında keskin artışlara yol açtı. Girdi maliyetleri son iki yıllık dönemin en belirgin artışını gösterirken nihai ürün fiyatlarındaki yükseliş de son 25 ayın en güçlü oranında gerçekleşti.

FAALİYET KOŞULLARI İYİLEŞEN SEKTÖR SAYISI SEKİZE YÜKSELDİ

İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI ekim verilerine göre, Türk imalat sanayiinin farklı sektörlerinde yakın zamanda gözlenen eğilimler 2020 dördüncü çeyreğinin başında da büyük ölçüde devam etti. Faaliyet koşulları iyileşen sektör sayısı eylülde yedi iken, ağaç ve kağıt ürünleri sektörünün büyüme bölgesine geri dönmesiyle ekim ayında sekize yükseldi. Anket kapsamında takip edilen 10 sektör içerisinde en güçlü büyüme yine ana metal sanayi ile kimyasal, plastik ve kauçuk sektörlerinde kaydedildi. Üretim ve istihdamdaki en yüksek oranlı artış ana metal sanayi sektöründe gerçekleşirken kimyasal, plastik ve kauçuk sektörü ise yeni siparişlerdeki büyümenin başını çekti. Ekim ayında faaliyet koşulları zayıflayan iki sektör, gıda ürünleri ile giyim ve deri ürünleri sektörleri oldu. Mevcut daralma eğilimi gıda ürünlerinde ikinci, giyim ve deri ürünleri sektöründe sekizinci aya ulaştı. Bu iki sektör, aynı zamanda üretimin de düşüş gösterdiği alanlar oldu.

Öte yandan, koronavirüs salgını kaynaklı daralmanın ardından toparlanma süreci devam ederken, 10 sektörün beşi eylül ayına göre daha güçlü üretim artışı gerçekleştirdi. Yurt dışından alınan yeni siparişlerdeki güçlü iyileşmenin yansıması olarak, toplam yeni siparişlerde genele yaygın artışlar gerçekleşti. Takip edilen on sektör içerisinde yeni ihracat siparişleri artan sektör sayısı eylülde dört iken, ekimde sekize yükseldi.

İmalat sanayi işgücü piyasasında olumlu gelişmeler söz konusu oldu. 2017 yılı sonundan beri ilk kez tüm sektörler istihdam artışı sağladı. Türk lirasındaki değer kaybının devam etmesi, Ekim ayında fiyatlar üzerinde yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam etti. Nihai ürün fiyatlarında da benzer bir tablo izlendi ve sekiz sektörde enflasyon ivme kazandı. Covid-19 ve malzeme yetersizlikleri nedeniyle, tedarik zincirindeki aksamalarda düzelme belirtisi gözlenmedi.