Erhan ALPASLAN*
Özet
Maraş önce İngilizler (22 Şubat-30 Ekim 1919) daha sonra da Fransızlar (31 Ekim 1919-11 Şubat 1920) tarafından işgal edilmiştir. İngiliz işgali yaklaşık sekiz ay sürmüştür. İngiliz işgalinin sona ermesi ile başlayan Fransız işgali döneminde Fransız işgal yönetiminin Ermenilerle işbirliğine girerek baskı ve zulümlerini daha da artırması halkın milli ve manevi değerlerine karşı hoyratça saldırması üzerine halk işgal kuvvetlerine karşı mücadeleye girişmiştir. Bunun için 29 Kasım 1919 da Maraş Müdafaa-i Hukuk Teşkilatı kurularak mücadelenin askeri kanadı olan Kuvâ-yi Milliyenin teşekkülüne gidilmiştir. Maraş Milli mücadelesi bu yerel düzeydeki örgütlenmeyi gerçekleştirirken Anadolu’nun işgaline karşı mücadeleyi örgütlemek üzere Mustafa Kemal’in öncülüğünde başlayan çalışmaların neticesi olarak ilk önemli adım Erzurum’da atılmıştır. Bölgesel nitelikte olmasına rağmen Heyet-i Temsiliye adıyla milli mücadelenin ana teşkilatı burada oluşturulmuştur. Sivas Kongresinde daha da geliştirilen ve tüm Anadolu ve Rumeli bölgesini içine alacak şekilde görev ve yetki alanı genişletilen bu teşkilatın, Güney cephesindeki askeri gelişmeler karşısında kayıtsız kalması söz konusu değildi. Dolayısıyla bu çalışmanın temel amacı Heyet-i Temsiliyyenin özellikle Güney cephesinin çok stratejik bir noktasını teşkil eden Maraş ve çevresindeki askeri gelişmeler karşısında ne gibi faaliyetler içerisinde bulunduğunu ortaya koymaktır.
*Yrd. Doç. Dr., Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, ealpaslan@ksu.edu.tr, 0544 727 6695.