Prof. Dr. Memet YETİŞGİN[1]
Okt. Sevim. C. DUMANOĞLU
Maraş, Mondros Ateşkes Anlaşmasına[2](30 Ekim 1918) aykırı olarak önce İngilizler sonra Suriye İtilafnamesi gereği Fransızların işgaline uğramıştır. Güneydoğu Anadolu ve Çukurova bölgesine hâkim olmayı isteyen Fransızlar, şehre girdikleri ilk günden itibaren önemli tahribatlara ve olaylara sebep olmuşlardır. Fransız işgalcilerin ve Ermenilerin artan baskıları ve geleceğin belirsizliği Maraş’ta uzun ve kanlı bir mücadelenin doğmasına yol açmıştı.
Maraş savunmasının zaferle sonuçlanmasında etkili olan unsurlar; savunmayı yapan, çatışmaların büyük kısmını üstlenen ve savaşın ağır yükünü taşıyan şehir halkı, Mustafa Kemal Paşa’nın liderliğindeki Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri, Kuvayi Milliye güçleri, çevre kasaba ve şehir katkılarıdır. Başta Heyet-i Temsiliye Başkanı Mustafa Kemal olmak üzere millî mücadele önderleri Maraş’ın kurtuluşu için ellerindeki mevcut bütün imkânları kullanmışlardır. Çevre köylerde yaşayan Müslüman halk bir yandan Maraş’ta zor durumda kalan kadın ve çocuklar için imkânlarını seferber ederken bir yandan da savunmaya destek olmak üzere şehre gelmişleridir. Düşmana karşı başarılı olmada psikolojik savaşın bir örneği olan mitingler, protestolar ve yiyecek, giyecek para şeklinde yapılan destekler Maraş savunmasında önemli bir yer işgal etmiştir. Ayrıca savunulmasında kadınlar da oldukça önemli rol oynamıştır.
[1]Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi memyet@gmail.com-sevimceylan17@hotmail.com